Беларуская мова, 11 клас

"Правапіс  мяккага  знака  і  апострафа"

 Спішыце, раскрываючы дужкі і замест кропак устаўляючы, дзе трэба, мяккі знак або апостраф. 

Абедз..ве,  аб..ектыў,  аген..чык,  агледз..це,  адсун..це, ад..я(з,ж)джаць, (А,а)ляб..еў,  ал..янс,  апен..ка,  Аршан..шчына,  ацес..лівы,  балон..чык,  бара(ц,дз)..біт, барэл..еф,  бац..вінне,  без..языкі,  біл..ярд,  брыл..янт,  бу(дз,ц)..це,  бул..ён,  бур..ян, б(я,е)зрыб..е,  вагон..чык,  вал..ер,  вар..іраваць,  вар..яцтва,  вас..міног,  вас..м..ю,  верф.., В..(я,е)тнам,  вішан..ка,  воз..ме,  во­с(я,е)н..скі,  вын(е,я)н..чыць,  высып..це,  грудз..мі,   д..(а,А)ртан..ян, дз..веры, дз..вес..це, дзец..мі, дз..мухавец, дурнап..ян, у дзядз..кі, жані(дз,ц)..бе, жнів(я,е)н..скі, ж(а,э)н..(-)шэнь, забу(ц,дз)ьце, завес..це, засып..це, зац..мен..не, зачарсц..вець, збуц..велы, з..вес..ся, здран..ц..вець, зімо(в,ў,ь)е, з..мен..шыць, зрэб..е, з..ява, з..ялчэць, ін..екцыя, інт(а,э)рв..ю, інт(а,э)р..ер, ін..шы, камен..чык, камп..ют(а,э)р, каму(с..ці), Кандрац..еў, канф(е,і)­ранс..е, кан..ён, кан..як, кан..юнктура, кап..ё, кар..ер, кар..ерыст, карэн..чык, касц..мі, у ка(с,з)..бе,  кастан..еты, не квап..ся, кімс..ці, кін..шчык, кін..ма, кін..ся, Кліменц..еў, кон..скі, кон..мі, кон..чык, куп..ярэз, кур..ер, лас..ён, ледз..в(і,е), ліс..ц..е, любан..скі, мадз..яры, к маладос..ці, малакро(в,ў)..е, малац..бітны, мен..шас..ць, мен..шы, міл..ярд, міл..янер, мыш..як, надз..мецца, надлоб..е, наладз..це, нáсып.., нян..чыць, Об..ю, павіл..ён, пагало(ў,в)..е, пад..езд, падз..ме, пазнáн..скі, памян..шэн..не, парц..е, пац..вельвацца, п..едэстал, перамен..ваць, перамір..е, перасып..це, пер..е, п..еса, песен..ка, пнам(-?)пен..скі, прамен..чык, про(с,з)..біт, к про(с,з)..бе, у проц..ме, прыхо(ц,дз)..це, п..я(в,ў)ка, разан..скі, раз..вес..це, раз..юша(н,нн)ы, раз..бяр, раз..(е,я)днаць, рамен..чык, россып.., сала(в,ў)..і, саф..ян, с..вежас..ц..ю, с(я,е)м..сот, Сібір..ю, скон..чыць, соц(я,е)н..ка, Соф..я, струмен..чык, студз(е,я)н..скі, с..ціплас..ці, суб..(я,е)ктыўны, сур..ёзны, сядз..ма, ся(дз,ц)..це, тайван..скі, трох..ярус(т)ны, увас..м(е,я)­рых, удз..вюх, узакон..ваць, уз..ехаць, узмор..е, ус..міхацца, фельд..егер, Хадос..чын, хрэ(з,с)..б(е,і)ны, ц..віль, ц..віцен..не, ц..мя(нн,н)ы, цян..цзін..­скі, цян..(-?)шан..скі, чаго(с..ці), чаму(с..ці), чан..чун..скі, (ч,Ч)эрв(я,е)н..скі раён, шмат..ярусны, штос..ці, шчас..лівы, шчаў..е, шыфан..ер, экстэр..ер. 

"Правапіс вялікай і малой літары"

"Чаму мы так пішам?"

 Рыхтуемся да слоўнікавага дыктанта

Усеагульная дэкларацыя правоў чалавека – Дэкларацыя правоў чалавека – усеагульная гісторыя;

 Мінская вуліца – мінская вуліца; 

Дзень будаўніка – Міжнародны дзень абароны дзяцей – Дзень Перамогі – дзень сустрэчы выпускнікоў – дзень нараджэння; 

узыходжанне на Галгофу – ісці на галгофу;

 Гомельскі раён – гомельскі універсітэт – Гомельскі дзяржаўны ўніверсітэт;

 Тарашкевічава граматыка – тарашкевічаўскія выданні; 

гарадскі пасёлак Сасновы Бор – трапіць у сасновы бор; 

вёска Чырвоная слабада – вуліца на дзве слабады – вёска Слабада; 

Купалавы паэмы – купалаўскія мясціны – Купалаўскія чытанні – Купалаўскі сквер (у Мінску); 

возера Вялікае – Вялікае Мядзведжае возера – вялікае возера.

Праца “Карэктар”

      1)     Выпраўце памылкі, запішыце ў адпаведнасці з правіламі беларускай арфаграфіі, пунктуацыі  і граматыкі.

Чым ж усё такі пахне земля! Калі её толькі что перавёрнутую холаднаватую шчэ вазьмёш у руку разтрэш у жмени здаеца ў ёй і паха асабливаго німа. Земля – як земля. Чёрная бурая беловатая ці жевтлявая. І пахне яна толькі землёю.

2)      Выпраўце памылкі ў абгрунтаванні правапісу, ужывання і структурных характарыстык лічэбнікаў.

1)      Звыш сто трыццаці гараджан – напісанне правільнае, таму што пры скланенні колькасных лічэбнікаў змяняецца толькі апошняе слова.

2)      Лічэбнік дзевяноста мае адну склонавую форму, а лічэбнікі сто, сорак – дзве.

3)      На трохсот трыццаць сёмай старонцы - напісанне правільнае, таму што пры скланенні парадкавых  лічэбнікаў змяняюцца ўсе словы.

4)      У гаражы сямёра машын – ужыванне пэўнаколькаснага лічэбніка сямёра ненарматыўнае, таму што назоўнік машына – неадушаўлёны назоўнік.

5)      Займаўся з траімі настаўніцамі – ужыванне лічэбніка траімі ненарматыўнае, таму што зборныя лічэбнікі не ўжываюцца з назоўнікамі, якія абазначаюць асоб жаночага полу.

6)      Лічэбнік адзін дапасуецца да назоўніка ў  родзе, ліку і склоне.

7)       Лічэбнік пяцьдзясят  састаўны, бо мае два корані ў аснове.

8)      Пяцімільённы наведвальнік  - слова пяцімільённы напісана правільна, таму што словы, якія заканчваюцца на –тысячны, -мільённы, -мільярдны пішуцца ў адно слова.